Vì Sao Nên Chọn Ngũ Cốc Nguyên Cám Cho Trẻ?

Chế độ ăn đảm bảo dinh dưỡng cân đối, hợp lý đóng vai trò quan trọng đặc biệt trong việc đảm bảo sự tăng trưởng và phát triển của trẻ cả về thể chất và trí tuệ, tăng sức đề kháng chống lại bệnh tật để trẻ có thể phát triển tối đa tiềm năng của mình. 

Tuy nhiên, hiện nay một số bố mẹ có xu hướng cho con ăn quá nhiều thịt, cá và các thức ăn nhanh nhiều dầu mỡ, cùng với khẩu phần ăn bất hợp lý dẫn đến các tình trạng suy dinh dưỡng, béo phì ở trẻ. Để xây dựng thực đơn cân đối các nhóm thực phẩm khác nhau, bố mẹ nên dựa theo Tháp Dinh dưỡng với từng độ tuổi phù hợp:

Dựa vào tháp dinh dưỡng cho trẻ 6-11 tuổi, được công bố bởi Bộ y tế - Viện Dinh Dưỡng Quốc Gia(*), có thể thấy Ngũ Cốc là nhóm thực phẩm tốt và trẻ cần ăn đủ 8 tới 13 đơn vị ăn Ngũ Cốc mỗi ngày.

Tuy nhiên, theo nghiên cứu của Hiệp Hội Dinh dưỡng Malaysia trên 5,165 trẻ em tiểu học và 2,947 trẻ em trung học cơ sở, chỉ có 1 trên 10 trẻ đang có chế độ dinh dưỡng cung cấp đủ nhu cầu về ngũ cốc nguyên cám hàng ngày(1) và tình trạng này cũng đang diễn ra tại Việt Nam. Trong khi đó, theo hướng dẫn chế độ ăn uống của Úc thì mỗi ngày mẹ nên bổ sung ngũ cốc nguyên cám vào chế độ ăn của bé(2) để cung cấp các dưỡng chất tốt cho tiêu hóa, giúp hạn chế các nguy cơ mắc bệnh béo phì, tim mạch, tiểu đường,...Bây giờ, mẹ hãy cùng tìm hiểu sâu hơn về những lợi ích dinh dưỡng và nhu cầu của trẻ về ngũ cốc nguyên cám dưới đây nhé!

1. Vì sao lại gọi là ngũ cốc nguyên cám?

Ngũ cốc nguyên cám là ngũ cốc toàn phần, giữ lại phần cám bên ngoài hạt ngũ cốc và có đầy đủ ba phần sau(3): 

-   Cám: Đây là lớp vỏ mỏng bên ngoài chứa chất xơ, khoáng chất và chất chống oxy hóa.

-  Nội nhũ: Lớp giữa của hạt chủ yếu được tạo thành từ carbohydrate (là một thành phần cơ bản trong thức ăn mà cơ thể con người sử dụng để tạo ra năng lượng).

-  Mầm: Lớp bên trong này có các vitamin, khoáng chất, protein và các dưỡng chất của thực vật.

Một số loại ngũ cốc thường được sử dụng hàng ngày như bột mì trắng, cơm gạo trắng, bánh mì trắng,...không phải là ngũ cốc nguyên cám, mà là ngũ cốc tinh chế, đã trải qua quá trình chế biến, bị loại bỏ đi lớp cám và mầm dẫn đến làm mất đi bớt một lượng lớn các chất dinh dưỡng như vitamin B, chất xơ...khiến quá trình tiêu hóa và hấp thụ carbohydrate tăng cao, gây ảnh hưởng đường huyết, không tốt cho sức khỏe của người tiểu đường.

2. Vì sao ngũ cốc nguyên cám lại tốt cho trẻ?

Bố mẹ có biết ngũ cốc nguyên cám cung cấp hầu hết các chất dinh dưỡng quan trọng cho chế độ ăn tốt cho sức khỏe của trẻ, trong đó phải kể đến các thành phần chính là: chất xơ, các vitamin nhóm B, các khoáng chất cần thiết (sắt, megiê, kẽm...). chất đạm, các hợp chất thực vật cần thiết. Cùng tìm hiểu chi tiết công dụng và nhu cầu các chất dinh dưỡng ở trẻ nhé! 

CHẤT XƠ

Theo Viện Hàn Lâm Nhi Khoa Hoa Kỳ (American Academy of Pediatrics), chất xơ là chất dinh dưỡng quan trọng mà tất cả trẻ em (cũng như người lớn) hiện nay thường xuyên thiếu hụt. Vì vậy, mặc dù bố mẹ đang nỗ lực chăm chút cho bữa ăn gia đình, không ít bố mẹ cần sự hướng dẫn về chất xơ tốt cho sức khỏe.

Vì sao chất xơ lại quan trọng?

Chất xơ giúp chúng ta cảm thấy no và giúp hệ tiêu hóa vận hành trơn tru. Một chế độ ăn có nguồn chất xơ tốt sẽ giúp ngăn ngừa táo bón. Các loại thực phẩm này cũng là nguồn dinh dưỡng và vitamin quan trọng giúp giảm nguy cơ bệnh tim mạch, một số bệnh ung thư và ngăn ngừa béo phì. 

Trẻ em cần bao nhiêu chất xơ là đủ?

​Hàm lượng chất xơ khuyến nghị cho trẻ em sẽ khác nhau tùy theo mức độ tiêu thụ năng lượng của bé, theo độ tuổi, hoặc theo cân nặng. Những cách đơn giản đảm bảo trẻ ăn đủ chất xơ: 

-  Cách 1 – “Eat 5”:

Một cách đơn giản để đảm bảo trẻ đang ăn đủ chất xơ là lựa chọn các loại thực phẩm phù hợp. Nếu bé nhà bạn đang ăn ít nhất 5 khẩu phần trái cây và rau củ mỗi ngày cùng với các loại thực phẩm khác giàu chất xơ, thì bố mẹ yên tâm không cần phải lo lắng về hàm lượng chất xơ trong thức ăn của bé.

-  Cách 2 – “Add 5”:

Nếu bố mẹ muốn theo dõi số lượng chất xơ trẻ ăn, hãy cộng thêm 5 vào tuổi của trẻ như sau. Ví dụ, trẻ 5 tuổi sẽ cần 10 gam chất xơ mỗi ngày. 

Nguồn chất xơ tốt có thể tìm thấy ở: 

-  Các loại rau

-  Các loại trái cây

-  Các loại đậu, hạt

-  Các loại bánh mì nguyên cám* và ngũ cốc nguyên cám* (whole-grain)

Làm thế nào để nhận diện chất xơ trên bảng thành phần dinh dưỡng của các sản phẩm Ngũ Cốc?

Bảng thành phần dinh dưỡng trên bao bì sẽ thể hiện các loại dinh dưỡng và thành phần có trong thực phẩm. Bảng thành phần dinh dưỡng này có thể giúp bố mẹ lựa chọn loại thực phẩm cung cấp đúng loại dinh dưỡng cần thiết, bao gồm chất xơ. Bố mẹ có thể xem trên bao bì tìm chữ “chất xơ” hoặc “Dietary fiber”.

-  Nguồn chất xơ tuyệt vời nhất là ở thực phẩm nào có trên 5 gam chất xơ trong mỗi khẩu phần.

-  Nguồn chất xơ tốt là ở thực phẩm nào có tối thiểu 2-3 gam chất xơ trong mỗi khẩu phần.

CÁC VITAMIN NHÓM B

Vitamin nhóm B là chất dinh dưỡng đóng vai trò thiết yếu trong cơ thể. Vitamin nhóm B gồm có: Vitamin B1, B2, B3, B5, B6, B7, B9, B12 - nhiệm vụ chung là chuyển hóa thức ăn thành năng lượng, nhưng bên cạnh đó mỗi loại cũng đảm nhận các nhiệm vụ khác nhau, giúp trẻ luôn khỏe mạnh cả về não bộ, cơ thể và tràn đầy năng lượng. 

Mỗi loại vitamin nhóm B đảm nhận những nhiệm vụ khác nhau trong cơ thể(*) như sau:

Nhu cầu vitamin nhóm B của trẻ mỗi ngày: 

Dựa theo Bảng Nhu Cầu Dinh Dưỡng Khuyến Nghị Cho Người Việt Nam

(Ban hành kèm theo Thông tư số 43/2014/TT-BYT ngày 24 tháng 11 năm 2014 của Bộ trưởng Bộ Y tế): 

CÁC KHOÁNG CHẤT THIẾT YẾU

-   Sắt:

Sắt là một chất dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc vận chuyển oxy, nó liên kết với hemoglobin - một loại protein đặc biệt để mang các tế bào hồng cầu từ phổi đến các mô khác trong cơ thể(4). Trẻ thiếu sắt sẽ dẫn đến thiếu máu gây thường mệt mỏi, kém tập trung và sức đề kháng có nguy cơ suy giảm khiến trẻ dễ mắc bệnh.

-   Magiê:

Magiê là khoáng chất phong phú thứ tư trong cơ thể, nó tham gia vào hơn 300 phản ứng trao đổi chất cần thiết cho sức khỏe con người, bao gồm sản xuất năng lượng, điều hòa huyết áp, truyền tín hiệu thần kinh và làm cử động các cơ (5).

-  Kẽm:

Kẽm đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường miễn dịch(6).. Nếu không cung cấp đủ kẽm trong chế độ ăn uống, trẻ có thể bị rụng tóc, thiếu tỉnh táo, giảm vị giác và khứu giác. 

Nhu cầu khoáng chất thiết yếu mỗi ngày ở trẻ: 

CHẤT ĐẠM (PROTEIN)

Chất đạm là chất dinh dưỡng được tiêu thụ mỗi ngày, do chất đạm chiếm tới 50% khối lượng của tế bào(7), là yếu tố để cấu thành nên các thành phần của cơ thể bao gồm da, cơ, xương và cơ quan nội tạng, nên nếu cơ thể thiếu protein sẽ dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng như dễ ốm đau, bệnh tật, suy dinh dưỡng, chậm lớn do sức đề kháng giảm.

Các hợp chất thực vật (polyphenol, stanol và sterol)

Các hợp chất thực vật chỉ các hợp chất tự nhiên được tìm thấy ở thực vật, có lợi cho sức khỏe. Một số hợp chất được tìm thấy trong ngũ cốc nguyên cám có vai trò ngăn ngừa bệnh tật phải kể đến như:

-  Polyphenol: Là một loại hợp chất có thể hoạt động như chất chống oxy hóa, có nghĩa là chúng có thể vô hiệu hóa các thành phần gây hại cho tế bào của bé. Polyphenol cũng được cho là có tác dụng giảm viêm, góp phần giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính(9) (10).

- Stanol và sterol: Giúp làm ức chế hấp thụ cholesterol, cholesterol thay vì đi vào máu sẽ đi xuống đường tiêu hóa và ra ngoài, nhờ đó hợp chất thực vật này giúp hỗ trợ chế độ ăn uống của trẻ trở nên lành mạnh hơn rất nhiều(11)

3. Ngũ cốc nguyên cám giúp trẻ giảm nguy cơ mắc bệnh

Ngũ cốc nguyên cám giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim và đột quỵ: 

Một trong những lợi ích sức khỏe lớn nhất của ngũ cốc nguyên cám là làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim - nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên toàn thế giới. Một đánh giá của 10 nghiên cứu cho thấy ba phần 1 ounce (28 gram) ngũ cốc nguyên cám hàng ngày có thể làm giảm 22% nguy cơ mắc bệnh tim(12). 

Trong một phân tích của 6 nghiên cứu ở gần 250.000 người, những người ăn nhiều ngũ cốc nguyên cám nhất có nguy cơ đột quỵ thấp hơn 14% so với những người ăn ít nhất(13). Hơn nữa, một số hợp chất trong ngũ cốc nguyên cám, chẳng hạn như chất xơ, vitamin K và chất chống oxy hóa, có thể làm giảm nguy cơ đột quỵ.

Ngũ cốc nguyên cám giúp giảm nguy cơ béo phì: 

Ăn thực phẩm giàu chất xơ có thể giúp trẻ no lâu và ngăn ngừa việc ăn quá nhiều(14). Ngũ cốc nguyên cám và các sản phẩm làm từ chúng tạo cảm giác no, điều này giúp giảm nguy cơ béo phì. Theo một đánh giá của 15 nghiên cứu ở gần 120.000 người(15), ăn 3 khẩu phần ngũ cốc nguyên cám hàng ngày các tác động tích cực đến việc giảm chỉ số khối cơ thể BMI (một công thức sử dụng cân nặng và chiều cao để ước tính lượng mỡ trong cơ thể) và giảm mỡ bụng hơn.

Ngũ cốc nguyên cám giúp hỗ trợ tiêu hóa tốt hơn, có khả năng giảm nguy cơ ung thư trực tràng: 

Chất xơ trong ngũ cốc nguyên cám có thể hỗ trợ tiêu hóa lành mạnh theo nhiều cách khác nhau. Đầu tiên, chất xơ giúp phân có kích thước lớn hơn nhưng mềm hơn, nhờ đó giúp bạn đi ngoài đều đặn mà không bị táo bón. Thứ hai, có một loại chất xơ tên là prebiotics - cũng chính là thức ăn để nuôi các vi khuẩn có lợi cho đường ruột của bạn, điều này giúp cải thiện sức khỏe tiêu hóa(14) (18). Nghiên cứu hiện tại cho thấy lợi ích chống ung thư mạnh nhất của ngũ cốc nguyên cám là chống lại ung thư đại trực tràng, một trong những loại ung thư phổ biến nhất(19) (20).

4. Khám phá ngay các sản phẩm ngũ cốc nguyên cám dinh dưỡng cho bé

Nhằm cung cấp đủ lượng ngũ cốc nguyên cám trong chế độ dinh dưỡng hàng ngày, giúp trẻ có một chế độ ăn tốt cho sức khỏe, tràn đầy năng lượng, nhiều công ty thực phẩm hàng đầu đã không ngừng nghiên cứu để mang đến những sản phẩm ngũ cốc nguyên cám thơm ngon, chất lượng và tiện lợi. Trong đó, sản phẩm ngũ cốc nguyên cám từ Nestlé mang đến nhiều hương vị đa dạng từ sôcôla đến cả vị trái cây thơm ngon hấp dẫn. Các sản phẩm này có thể sử dụng làm bữa sáng dinh dưỡng khi kết hợp cùng sữa hoặc có thể dùng làm món tráng miệng ngon mà giàu dưỡng chất cho bé.

Hãy cùng khám phá những vị ngũ cốc nguyên cám từ Nestlé, mẹ nhé:

Nestlé KOKO KRUNCH: Được làm từ những loại ngũ cốc nguyên cám giàu dinh dưỡng, có hương vị sô cô la hấp dẫn. Sản phẩm bổ sung chất đạm, chất bột đường và chất béo cung cấp năng lượng cho cơ thể, cùng vitamin nhóm B giúp giải phóng năng lượng từ các dưỡng chất nạp vào và hỗ trợ hoạt động các chức năng thần kinh. Ngoài ra, Nestlé KOKO KRUNCH còn cung cấp chất sắt - chất dinh dưỡng tham gia vào quá trình tổng hợp hồng cầu, hỗ trợ sự phát triển thể chất và trí tuệ của bé. 

Nestlé MILO: Ngũ cốc giàu dinh dưỡng Nestlé MILO có sôcôla và chiết xuất mầm lúa mạch mang hương vị MILO quen thuộc sẽ là một lựa chọn khác cho bữa sáng dinh dưỡng của trẻ. Với các khoáng chất thiết yếu, đặc biệt là canxi và sắt, Nestlé MILO cung cấp cho trẻ nguồn năng lượng để bắt đầu một ngày mới thật năng động.

Nestlé TRIX trái cây: mỗi khẩu phần cung cấp 22% nhu cầu ngũ cốc nguyên cám hàng ngày cho bé, ngoài ra còn cung cấp chất xơ, đạm, sắt, vitamin nhóm B (có đến 5 loại vitamin: B3, B5, , B6, B2, B9), canxi,... với 6 vị trái cây gồm dâu rừng, nho, dưa hấu, việt quất, cam, chanh thơm ngon. Dinh dưỡng từ ngũ cốc nguyên cám giúp hỗ trợ tốt hệ miễn dịch và tiêu hóa, đặc biệt kết hợp sự biến tấu những miếng bánh ngũ cốc thành hình dáng và màu sắc bắt mắt, dễ thương giống từng vị trái cây tương ứng, giúp bữa sáng của trẻ thêm nhộn nhịp, vui tươi, trẻ thêm hào hứng, tích cực với bữa sáng. 1 khẩu phần ngũ cốc Nestlé® TRIX (30g) với 125ml sữa tươi và 1 trái cây như táo đem lại cho trẻ bữa sáng tiện lợi, tốt sức khỏe. 

5. Cách chế biến bữa sáng ngon từ thực phẩm ngũ cốc nguyên cám 

Để món ngũ cốc thêm dinh dưỡng, thơm ngon và nạp đầy cho trẻ năng lượng cho bữa sáng, mẹ có thể kết hợp ngũ cốc với sữa theo khuyến nghị trên bao bì, hoặc kết hợp với sữa chua hoặc trái cây tươi hoặc các loại hạt (như hạt óc chó, hạnh nhân...) cho phù hợp với nhu cầu của trẻ. Mẹ hãy tham khảo thêm những công thức chế biến bữa sáng ngon từ ngũ cốc cho trẻ (hyperlink bài số 03 “Các Cách Chế Biến Ngũ Cốc Ăn Sáng Ngon Cho Bé”) nhé!

6. Mách mẹ cách đọc bảng thành phần để mua ngũ cốc nguyên cám đúng chuẩn

Đầu tiên, khi mua ngũ cốc cần lựa chọn sản phẩm có thương hiệu, tránh mua các sản phẩm xách tay, không chính hãng vì có thể đó là hàng nhái, hàng chưa qua kiểm duyệt, sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe người sử dụng. Sản phẩm được đăng ký sẽ luôn có nội dung tiếng việt trên bao bì (in trực tiếp trên bao bì hoặc dán nhãn phụ), ghi rõ địa chỉ nhà cung cấp & nguồn gốc xuất xứ cũng như thành phần và hướng dẫn sử dụng.

Cách đọc bảng thành phần dinh dưỡng?

Bảng thành phần dinh dưỡng trên bao bì sẽ thể hiện các loại dinh dưỡng và thành phần có trong thực phẩm. Bảng thành phần dinh dưỡng này có thể giúp bố mẹ lựa chọn loại thực phẩm cung cấp đúng loại dinh dưỡng cần thiết, bao gồm chất xơ, khoáng chất và vitamin.

Khẩu phần về vitamin và các khoáng chất cần thiết khá rõ ràng và dễ nhận diện trên bảng thành phần. 

Riêng khẩu phần chất xơ, bố mẹ lưu ý có thể tìm chữ “Dietary fiber”.

Hãy xem kỹ thành phần để tìm thực phẩm có chứa ngũ cốc nguyên cám

Ngũ cốc nguyên cám có thể kể đến các loại lúa mì nguyên cám, gạo lức, lúa mì tấm, kiều mạch, bột yến mạch, bột ngô nguyên hạt, yến mạch nguyên hạt, lúa mạch đen nguyên hạt và gạo dại. (whole wheat, brown rice, bulgur, buckwheat, oatmeal, whole-grain cornmeal, whole oats, whole rye, and wild rice).

Hãy tìm trên bao bì sản phẩm có ghi “ngũ cốc nguyên cám” (wholegrain). Hãy xem thật kỹ trên bao bì để lựa chọn sản phẩm ngũ cốc nguyên cám nhé.

7. Hướng dẫn bảo quản và sử dụng sản phẩm

Để đảm bảo chất lượng sản phẩm ngũ cốc nguyên cám được giữ trọn vị ngon, chất dinh dưỡng và an toàn sức khỏe, mẹ cần sử dụng và bảo quản đúng cách nhé:

-  Bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát

-  Tránh ánh nắng trực tiếp

-  Sản phẩm sau khi mở phải được bảo quản trong đồ đựng kín, ví dụ như hộp có nắp hoặc túi zip để đóng thật chặt sau khi dùng xong để tránh ảnh hưởng chất lượng ngũ cốc từ không khí, côn trùng,..

-  Sản phẩm sau khi lấy ra cần sử dụng ngay, không để bên ngoài quá nhiều giờ

-  Không sử dụng sản phẩm hết hạn sử dụng

-  Nếu có thành phần cơ thể dị ứng thì không sử dụng

Trên đây là những thông tin hữu ích có liên quan đến việc bổ sung dinh dưỡng đầy đủ cho trẻ với ngũ cốc nguyên cám, bây giờ mẹ hãy bắt đầu thêm thực phẩm này vào chế độ dinh dưỡng cho trẻ ngay nhé!

Mẹ có thể mua các sản phẩm Ngũ Cốc Nguyên Cám của Nestlé dễ dàng qua kênh Nestlé Việt Nam chính hãng trên Lazada tại đây nhé!

Tài liệu tham khảo: 

(*) Viện Dinh Dưỡng Quốc Gia, Bộ Y Tế Việt Nam

̣(1) Norimah AK, PLoS One 2015; 10(10): e0138247

(2) https://www.eatforhealth.gov.au/sites/default/files/files/Copyright%20update/n55_australian_dietary_guidelines(1).pdf 

(3) Joanne Slavin, Proc Nutr Soc 2003 Feb; 62(1):129-34 

(4) Nazanin Abbaspour, J Res Med Sci 2014 Feb;19(2):164-74

(5) Gerry K Schwalfenberg, Scientifica (Cairo) 2017;2017:4179326

(6) Alberts B, Johnson A, Lewis J, et al, New York: Garland Science; 2002

(7) A S Prasad, Nutrition 1995 Jan-Feb;11(1 Suppl):93-9

(8) Lien Ai Pham-Huy, Int J Biomed Sci 2008 Jun;4(2):89-96

(9) Jung-Chun Liao, Evid Based Complement Alternat Med 2012;2012:429320

(10) Philip Hunter, EMBO Rep. 2012 Nov; 13(11): 968–970

(11) T T Nguyen, J Nutr 1999 Dec;129(12):2109-12

(12) Dagfinn Aune, BMJ 2016 Jun 14; 353:i2716

(13) Liqun Fang, Int J Clin Exp Med 2015 Sep 15;8(9):16978-83

(14) Anthony Fardet, Nutr Res Rev 2010 Jun;23(1):65-134

(15) Janice I Harland, Public Health Nutr 2008 Jun;11(6):554-63 

(16) Dagfinn Aune, Eur J Epidemiol 2013 Nov;28(11):845-58

(17) Emily D Parker, Ann Epidemiol 2013 Jun;23(6):321-7

(18) Joanne Slavin, Nutrients 2013 Apr; 5(4): 1417–1435

(19) https://www.wcrf.org/wp-content/uploads/2021/02/Summary-of-Third-Expert-Report-2018.pdf 

(20) Toril Bakken, Nutrients. 2016 Jan; 8(1): 40